Door een samenloop van omstandigheden had ik het geluk vanaf september 2007 een poosje een elektrische fiets, GIANT La Free GTS, te mogen gebruiken. Deze fiets was in de periode 2002-2006 het paradepaardje van GIANT en wordt door velen beschouwd als de ALLERBESTE elektrische fiets uit die periode.
Geschiedenis van de GIANT La Free
De eerste GIANT La Free
Bij het begin van het nieuwe millenium ondernam GIANT een eerste poging om een elektrische fiets te bouwen, dit resulteerde in een gedrocht van maar liefst 39 kg. Een zware bevalling zou je kunnen stellen. De fiets, die door de Nederlandse afdeling van Giant werd ontworpen, zag er leuk uit, maar door het hoge gewicht van de lood-accu en de ingebouwde oplader, samen goed voor maar liefst 11 kilogram (!), woog de complete fiets zoveel als een brommer. Ondanks deze zware accu haalde de fiets een actieradius van amper 15 to 20 kilometer. Probemen met de elektronica, mede door de ingebouwde lader, zorgden er verder voor dat deze eerst versie van de La Free geen succes werd.
De GIANT La Free Twist
GIANT liet de oortjes niet hangen en ging terug achter de tekentafel zitten. De loodaccu werd ingeruild voor een Nikkel Metaalhydride (NiMh) met een capaciteit van 6,5 Ah, wat de nieuwe La Free een actieradius van 30 - 40 km opleverde. Het nieuwe model, dat GIANT La Free Twist werd gedoopt, was bovendien voorzien van een keuzeschakelaar op het stuur, waarmee gekozen kon worden voor iets meer ondersteuning en minder rijbereik ('normal') of voor een ietsje minder ondersteuning met een wat groter bereik ('eco').
Door het gebruik van aluminium voor zowat ieder onderdeel van de fiets - tot en met de bagagedrager- slaagde GIANT er toen in de lichtste elektrische fiets op de markt te brengen: inclusief de accu, woog de La Free Twist amper 21,5 kg.
De basisuitvoering van de La Free Twist voorzien van een 3-versnellingsnaaf Shimano Nexus, velgremmen en dynamoverlichting. Deze versie werd Lite gedoopt.
Er werd ook een luxueuzere versie op de markt gebracht, die een verende voorvork, verende zadelpen, rollerbrakes voor en achter, 4-versnellingsnaaf en naafdynamo had. Deze versie kreeg de naam Comfort.
Toen Shimano de productie van de vierversnellingsnaaf stopzette (met goede reden: de naaf had dezelfde 184% range als de 3-versnellingsnaaf en was alleen maar zwaarder) werd GIANT gedwongen een alternatief te vinden. Dat werd gevonden in de S-Ram 5-speed P5 naaf, die niet alleen een grotere range had (252%) maar bovendien bekend staat als "bulletproof", oftewel onverwoestbaar. De versie met deze 5-speed S-Ram werd verkocht als GTS.
De laatste versie die GIANT van de La Free Twist maakte had een gesloten kettingkast en zwaarder uitgevoerde framebuizen, met de doel het geheel stijver te maken. Dit model heette GIANT La Free Twist Comfort ST en was de laatste elektrische fiets van GIANT die de naam 'La Free' zou dragen. Dit model werd tot 2006 verkocht.
Door het gebruik van al deze dure kwaliteitsonderdelen deed GIANT zichzelf bijna de das om (prijstechnisch gesproken) maar het eindresultaat was de beste elektrische fiets die er op de markt was.
De opvolger van deze heerlijke reeks fietsen werd de GIANT Twist, die niet langer gebruik maakt van de motorondersteunde trapas, maar die de motor in de voornaaf kreeg, wat meteen duidelijk maakt dat dit model minder geschikt is voor heuvelachtig terrein en aanhangerwerk...
De aandrijving nader bekeken
In navolging van het succes van de YAMAHA PAS fiets, met dezelfde aandrijving als de in Nederland gebouwde Sparta Pharos, koos GIANT in 2001 voor een motor op de trapas. De aandrijving en elektronica van de nieuwe La Free kwam van Panasonic. Het grote voordeel van dit soort trapassistentie is dat men - net als bij een auto met versnellingsbak- het motorvermogen volledig kan benutten bij steile klimmen of bij het slepen van een aanhanger, door in een lage versnelling te rijden. Bij een motor in de voor- of achternaaf is dit onmogelijk.
Het grote verschil tussen de Yamaha unit en die van Panasonic, is dat bij de Panasonic alles in één 'motorblok' verwerkt zit, daar waar bij de Yamaha het motortje extern en haaks op de trapas geplaatst is.
De trapondersteuning van de GIANT La Free Twist werkt met een drukgevoelige sensor: zodra je je voet op het pedaal zet voel je dat de fiets vooruit wil. Hoe harder je op de pedalen drukt, des te meer zal de motor je bijstaan. Giant claimt 1:1 assistentie op de 'eco' stand en zelfs 1.3:1 op 'normal'. Voor iedere100 Watt energie die de fietser produceert, zal de motor dus 100 Watt, resp. 130 Watt energie bijgeven.
(meer info op de
pagina over PAS - Power Assist System)
Technische gegevens
Wielmaat: 26"
Framemaat: 50cm
Sachs S-RAM P5 versnellingsnaaf met gripshift
Naafdynamo in voorwiel
Halogeen verlichting vooraan met keuze uit / aan / automatisch
Batterij LED achterlicht met keuze uit / aan / automatisch
Rollerbrankes voor en achter
Verstelbare stuurbeugel
Aluminium frame
Motor designed by Panasonic, 250 Watt 24V
Accu: NiMh 24V 6,5 Ah
Banden met relecterende strips
Axa veiligheidsslot
Verende voorvork
Verende zadelpen
Nieuwprijs (2006) : 1799 Euro
TESTVERSLAG
De fiets in kwestie had +/-2000 km op het tellertje en behoorde aan een oudere heer, die problemen had met opstappen en hem van de hand deed om een extra-lage-instap elektrofiets te kopen. De accu was in december 2006 vervangen, omdat de fiets te weinig gebruikt werd.
En daar zijn we meteen aan het (enige?) zwakke punt van de elektrofiets: de accu. Wie opteert voor een zo licht mogelijke accu, moet de loodzware gelaccu links laten liggen en kiest bijgevolg voor een NiCd, een NiMh of een Li-ion accu. Dit zijn dure speeltjes (200 - 400 euro bij vervanging!) en ze dienen dan ook met zorg behandeld en vooral: geladen te worden.
De Giant heeft een 6,5Ah NiMh accu en een bijpassende lader. Het opladen van een niet geheel ontladen accu levert bij NiCd accu's problemen op: dit soort accu heeft namelijk een soort 'memory' effect, waarbij de capaciteit (en dus ook het rijbereik) vermindert wanneer de accu steeds opnieuw
gedeeltelijk ont- en geladen wordt. De NiMh heeft veel minder last van dit euvel, maar toch voorziet GIANT op de lader een 'REFRESH' stand, waarbij de accu eerst volledig ontladen wordt, alvorens met het opladen te beginnen. Wie op z'n portemonnee let, doet er goed aan om eens om de tien tot vijfiten laadbeurten gebruik te maken van deze REFRESH functie: het komt de algehele levensduur (met de klemtoon op
DUUR) ten goede.
Bij het eerste ingebruik nemen van eender welke fiets heb ik steeds weer hetzelfde probleem: mijn buitenmaat lichaam (1m95, 130 kg) lijkt niet gemaakt te zijn voor de doorsnee fiets. (Of is het omgekeerd?) Bij deze GIANT Lafree GTS was het niet anders. Natuurlijk is een framehoogte van 50cm eerder bedoeld voor een kleiner iemand, maar als we deze gedacht zouden projecteren naar de automobielindustrie zou dat betekenen dat er auto's voor grote en auto's voor kleinere mensen zouden moeten gebouwd worden.
Gelukkig is de zadelbuis bij het damesmodel een eindje langer dan bij het herenframe, en al lijkt dit de wereld op z'n kop: dit werd zo gedaan omdat een damesframe minder stevig is dan het driehoeksframe van een herenmodel. Het zadel van het damesmodel kan dus niet hoger, maar er blijft meer zadelbuis in het frame zitten, om vervorming van het frame te voorkomen. Slim bekeken van GIANT! Met de zadelbuis uitgetrokken tot aan het "MAX" teken, staat het zadel net goed voor mijn lengte. Een meevallertje.
Een plezierige verrassing is de ingebouwde vering in de zadelbuis: oneffenheden en putjes worden niet meer genadeloos naar je kruis doorgestoten, maar worden vakkundig gedempt.
Ook de polsen krijgen bescherming, en wel in de vorm van een heuse verende voorvork. De combinatie van deze twee schokbrekers zorgt voor een ongekend rijcomfort. Hobbels en bobbels worden behoorijk gladgestreken.
Wie bij duisternis wil rijden heeft de beschikking over een in het voorwiel ingebouwde generator: een naafdynamo van Shimano. Deze zorgt ervoor dat zelfs met de fiets stapvoets (bv. aan de hand), het halogeen licht al begint te branden. Achteraan beschikt de GIANT over een LED verlichting met batterij. Zowel voorlicht als achterlicht kunnen -onafhankelijk van elkaar- manueel of automatisch ontstoken worden. De sensoren die hiervoor instaan zijn beide gevoelig genoeg, om het licht reeds te ontsteken bij het rijden in bijvoorbeeld een donkere dreef, of het door een tunneltje rijden. Veiligheid troef dus. Ook hier gooit GIANT hoge ogen. Het voorlicht beschikt niet over een standlichtfunctie, het achterlicht wel. Bovendien is het achterlicht met een zeer gevoelige bewegingsdetector uitgerust, die bij het minste reeds het achterlicht ontsteekt. De verlichting scoort dus goed tot zeer goed.
Wie veilig wil rijden met een fiets moet ook veilig kunnen stoppen. De GIANT Lafree GTS beschikt over twee rollerbrakes die behoorlijk hun werk doen. De achterrem voelt een beetje minder nijdig aan dan ik gewend ben van Shimano Nexus, en krijgt zelden het achterwiel geblokkeerd. Maar dat komt alleen maar ten goede aan de levensduur van de achterband. De voorrem is prima.
De achternaaf op deze fiets is er eentje van S-Ram, met 5 versnellingen. Het grote verschil met een Shimano-naaf, is dat je echt 'van het gas afmoet' als je schakelt. Zolang je blijft trappen vertikt de naaf het om te schakelen: je moet dus echt 'even' stoppen met trappen, wat behoorlijk vervelend is als je in een klim bergop een versnelling terug moet!
Ondanks de vrij behoorlijke capaciteit van de accu (6,5Ah) is het rijbereik toch beperkt tot 20 - 25 kilometer. Natuurlijk helpt mijn eigengewicht van 130kg mee aan het hoge stroomverbruik. Continu rijden aan 16 km/u is de meest economische snelheid, maar de trapondersteuning is zo goed dat je al gauw een heel stuk sneller gaat en dat kost energie en verkort de actieradius. Voor je het goed beseft rijd je tegen de snelheidsbegrenzer aan, en dat is 25 km/u.
Laat je niet wijsmaken dat een elektromotor geen geluid maakt. Ook deze Panasonic motor is niet geheel stil, hoewel je al goed moet opletten om het te horen en het nooit storend wordt. De Yamaha-motor van o.a. de Sparta Pharos maakt meer lawaai.
Met een schakelaar op het stuur kun je kiezen uit 'normal' of 'eco' assistentie. In de praktijk blijkt dat de 'eco' stand meer dan voldoende is voor 'normaal' gebruik en dat je de 'normal' functie enkel bij extreem harde tegenwind (ik woon aan de kust) of bij lange bergop stukken gebruikt.
Deze schakelaar beschikt over één armoedig LED-je , dat bij inschakelen van de tapondersteuning twee seconden brandt, ten teken dat het systeem geactiveerd wordt. De enige andere functie van dit LED-je is te waarschuwen als de accu bijna leeg is. Die waarschuwing komt behoorlijk (te) laat en het is wel heel erg jammer dat GIANT er niet aan gedacht heeft een aanduiding van de capaciteit van de accu op het stuur te voorzien. WIe nu wil weten of de accu nog genoeg '
jus' heeft, dient te stoppen en op de accu zelf op een knopje te drukken, waarna je met een beetje geluk een aantal LED-jes ziet oplichten. Doe je dit op een zonnige dag, dan is de kans groot dat je de rode LED-jes helemaal NIET ziet branden. Dit is wel het zwakste punt van de GIANT Lafree.
Conclusie: na meer dan 200 kilometer met de GIANT Lafree GTS te hebben gereden is het moeilijk om een kwaad woord over de fiets te zeggen. De actieradius had wat beter gemogen, het voorlicht zou met een standlicht (bij stilstand) perfekt geweest zijn.
MAIL ME
gebruik deze link om me te contacteren
De Panne (BE)
31 maart 2008
