GPS & geocaching
Global Positioning System
GPS werkt met behulp van (minimaal) 24 satellieten die in zes vaste banen rond de aarde draaien en die elk een eigen signaal uitzenden. Op het ogenblik van dit schrijven zijn er 31 satellieten in gebruik, die alle op 20200 km hoogte in vaste banen om de aarde draaien. Bij ontvangst van minimaal vier van deze satellieten kan men met behulp van een driehoeksmeting zijn positie op aarde bepalen.
Het GPS-systeem is 24 uur per dag in werking, kan quasi overal ter wereld gebruikt worden en werkt onder de meeste weersomstandigheden. De enige vereiste voor de werking van het GPS-systeem is een storingsvrije ontvangst van minimaal vier satellietsignalen tegelijk. In gebouwen (met beton), onder bruggen en in tunnels zal de ontvangst vaak (=meestal) onmogelijk zijn.
GPS is een militair systeem, beschikbaar gesteld door de overheid van de Verenigde Staten. De graad van nauwkeurigheid is afhankelijk van de goodwill van diezelfde overheid en kan schommelen tussen de 1 m en de 100 m.
Aankoop van een GPS-ontvanger
De dag van vandaag is dat allemaal flink veranderd en verbeterd: de meeste GPS-ontvangers hebben nu een ingebouwde landkaart. De omvang en de graad van detail van deze kaart zijn mede bepalend voor de aankoopprijs van het toestel. Eenzelfde toestel met een wegenkaart van de Benelux zal goedkoper zijn dan eentje met een kaart van heel Europa. De wegenkaartgegevens van de meest recente uitvoeringen beschikken ook over randinformatie: de opstelling van vaste flitscamera's, restaurants en andere POI ('Points Of Interest') verschijnen vaak met een eenvoudige druk op de knop op het schermpje.
Sommge GPS-toestellen hebben een ingebouwde accu. Het voordeel van dit soort toestellen is dat je het dan autonoom kunt gaan gebruiken en het als een soort 'wandelhulp' kunt aanwenden. Handig bijvoorbeeld als je gaat winkelen in een vreemde stad en je na afloop je auto weer wilt terugvinden. Een ander voordeel van een ingebouwde accu is, dat je je bestemming al kunt invoeren voor je in de auto stapt.
Sommige GPS-toestellen zijn specifiek voor joggers, wandelaars, motorrijders, watersportliefhebbers, enz, gemaakt: sommige van deze toestellen draag je als een soort veredelde horloge om je pols, andere hang je met een riem om je nek. Ze geven je hartslag weer, bevatten maritieme kaarten, enz. Voor elk wat wils dus.
Wie een GPS-toestel voor in de auto wenst aan te schaffen, dient erop te letten dat het toestel wel de juiste wegenkaart(en) bevat: wie op reis gaat heeft er alle baat bij dat hij ook een gedetailleerde kaart van het land van zijn (vakantie-)bestemming aan boord heeft. Een aantal navigatiesystemen heeft een kaart van Europa een boord die slechts de hoofdwegen van de ons omringende landen bevat. Je eindbestemming intikken tot voor de deur van de camping zal in dat geval niet lukken... De prijzen voor een gedetailleerde wegenkaart van Europa bedragen soms meer dan de prijs van een compleet GPS-navigatietoestel, let er dus bij aankoop op! Toruwens: bij een aantal (goedkopere) GPS-navigatietoestellen is er beknibbeld op de uitrusting: er zit bv geen voedingskabel bij, geen bevestigingssysteem (meestal met zuignap voor op de voorruit), enz... Ook hier geldt: "goedkoop" is vaak het duurst!
De wegenkaartgegevens worden (bijna) altijd op een SD-geheugenkaartje meegeleverd. Een goeie indicatie voor de detailkwaliteit van deze wegenkaarten is de grootte van de geheugenkaart: reken op ongeveer 2 Gigabyte voor een wegenkaart van heel Europa tot op straatniveau. De kaart van NAVTEQ bijvoorbeeld omvat 37 Europese landen, waaronder ook een aantal Oost-Eurpese, zoals Tsjechië en Slowakije. Deze ex-oostbloklanden zijn vaak NIET opgenomen bij de goedkopere systemen
Anno 2018 is het aanschaffen van een GPS-ontvanger vaak overbodig: op zowat iedere smart phone en tablet kun je een navigatie-app installeren, die bovendien vaak nog eens gratis blijkt te zijn!
Er zijn apps van Google Maps, Here we Go, Via Michelin, enz... Belangrijk om weten is dat sommige van die apps een dataverbinding nodig hebben. Wie met zo een app naar landen buiten de EU-zone rijdt (denk aan Zwitserland) kan voor een nare verrassing komen te staan, wanneer de rekening van de provider in de bus valt: de roaming kosten kunnen namelijk behoorlijk oplopen.
Het is dus verstandig om een app te installeren die volledig off-line kan werken, en waar de kaarten op de SD-kaart van de smart phone of tablet worden gedownload voor je op reis vertrekt.
Navigatie met GPS
Heb je net een hoop Euro's neergeteld, dan wil je wel eens tot bij oma voor de deur rijden ook! Afhankelijk van het merk en type van je nieuw speeltje, zul je de eindbestemming in coördinaten (lastig) moeten ingeven, of gewoon met het adres, tot op straatnaam en huisnummer. Met een beetje geluk loodst je nieuwe toestel je dan veilig tot bij opoe.
Een toestel met aanraakscherm is erg handig, en als het toestel ook nog eens over een intelligent spellingsysteem beschikt, dan is het intikken van de eindbestemming in no-time gepiept: het programma zal zelf bepaalde letters voorstellen en na een drie, viertal, letters zal de naam van de gewenste straat vaak al verschijnen. Handig!
Als je met de smart phone of tablet werkt, dan kun je zelfs de eindbestemming uit je contactpersonen bestand halen: open de gegevens van oma, klik op haar adres en de navigatie-app zal vragen of je dit adres als eindbestemming wil instellen.
Je kan ook zoeken naar een bepaalde winkel, bank, tankstation, noem maar op: je phone is smart genoeg om het adres te achterhalen en je naar je bestemming te leiden.
Stel dat je te voet bent, of met de fiets, dan wil je niet op de snelweg terechtkomen! De betere GPS-toestellen en de meeste navigatie-apps bieden je een keuze uit diverse opties aan: wil je de kortste route of de snelste? Wil je veerboten vermijden, tolwegen omzeilen of ben te te voet op weg, handig als je dat aan de GPS kunt wijsmaken!
Stel nu dat je het adres van oma hebt ingegeven en dat je in de auto zit, klaar voor vertrek. Je drukt op 'navigeren' en het toestel begint de route te berekenen. Er zal een wegenkaart verschijnen, al of niet in "3-D" (je 'vliegt' als het ware boven de kaart en ziet in de verte de richtingsveranderingen aankomen) en een pijltje en een vriendelijke stem zullen je instructies geven.
NEEM NOOIT KLAKKELOOS AAN DAT HET TOESTEL DE JUISTE WEG WIJST!
Er zijn reeds gevallen bekend waarbij een brave taxichauffeur in een kanaal reed, en een Duitse huisvrouw was al halverwege Siberië eer ze begreep dat er iets mis was gelopen. Een Engelse reisbus zette zijn toeristen af in het centrum van Lille in de Vlaamse Kempen in plaats van in de Noordfranse metropool, enzovoort. Menselijke fouten zullen er altijd bestaan en aangezien de GPS zijn route berekent aan de hand van kaarten opgetekend door mensenhand, zullen er wel vaker foutjes in de routes worden weergegeven.
Een GOUDEN tip: gooi je oude 'papieren' wegenkaarten in geen geval weg: voor je op reis vertrekt is het altijd handig je route zelf uit te stippelen aan de hand van een recente wegenkaart en daar notities van te maken. Zo kom je nooit onbeslagen op het ijs en zul je eventuele fouten in het navigatiesysteem dan ook eerder opmerken en kunnen negeren.
Een goed navigatiesystyeem berekent trouwens onmiddelijk opnieuw de route als je een afslag gemist zou hebben. Je komt dus uiteindelijk (meestal) wel op je bestemming aan.
Het TMC -systeem: het Traffic Message Channel is een radiosignaal dat wordt meegezonden als onderdeel van de RDS-techniek in de FM-band. Het signaal bevat de actuele situatie van het wegennet zoals files, vertragingen, gladheid en mist.
Navigatiesystemen die zijn uitgerust met TMC-ontvangst, kunnen deze meldingen tijdens het autorijden aan de bestuurder doorgeven en kunnen de route 'dynamisch' wijzigen en alternatieve routes berekenen. Met name files kunnen hierdoor makkelijker vermeden worden indien er alternatieve routes voorhanden zijn.
Een aantal navigatie-apps kan de verkeerdrukte in real-time weergeven op je display en houdt er rekening mee om je route te bepalen. Ook dit kost je natuurlijk weer dataverkeer met je provider.
met je GPS op SCHATTENJACHT = GEOCACHING
Naast het gebruik van de GPS om je van A naar B te loodsen, zijn er tal van mogelijkheden om plezier te hebben aan je navigatiehulpje. Zo waaide vanuit de Verenigde Staten een nieuw begrip naar Europa over: GPS CACHE HUNTING, afgekort tot GEOCACHING.
Bij geocaching bestaat het plezier erin een voorwerp te verstoppen op een op het eerste zicht 'onbekende' locatie, waarna via een mededeling op een van de vele fora de vindplaats wordt omschreven (meestal met de GPS coordinaten erbij). Soms moet je de coördinaten zelf vinden aan de hand van een puzzel of vraagstuk.
Wie dan de exacte locatie weet te vinden en ter plekke gaat zoeken en delven, die zal beloond worden met de "schat", meestal verpakt in een ("Tupperware") doosje en bestaande uit een logboek en een voorwerp (om te ruilen).
Zelf heeft de auteur van dit stukje er nog niet veel ervaring mee, maar Geocaching lijkt wel een leuk tijdverdrijf. Wie meer info wil over dit soort schattenjacht van de 21ste eeuw, die kan ondermeer terecht op de website van Geocaching Nederland (link) en Geocaching België. (link).
Sinds 2016 vind je veel up-to-date info op de nieuwste Vlaamse site
Veel plezier met de jacht ;-)